Op- en openbloeien

Het gebeurt niet vaak dat ik onder de indruk ben bij een tv-programma. Maar op de avond van de eerste Kerstdag…
Eigenlijk puur toevallig zet deze kenner van Zondag 10^[i] NPO 1 aan. Het programma ‘Stralend Kerstfeest’^[ii]staat op het punt van beginnen.

Met buurtbewoners en bezoekers van buurthuis Bij Bosshardt in Kanaleneiland in Utrecht start Bert van Leeuwen (en het Leger des Heils) een kerstkoor. Acht weken lang worden liederen geoefend onder leiding van Elvis E.
Ondanks het feit dat ik nog nooit van hem gehoord heb, blijkt hij een beroemdheid. Veel belangrijker: hij blijkt een positieve leider met een glimlach. Hij motiveert, enthousiasmeert en inspireert.
Wekenlang wordt er onder zijn leiding intensief geoefend.
Uiteindelijk resulteert het in een indrukwekkend optreden in de Stadsschouwburg van Utrecht.

Ik zit ondertussen op het puntje van mijn stoel. ‘Dit is dus waar ze over had’, denk ik.
‘Ze’ is een gemeentelid. ‘Ze’ vertelde eerder bij de koffie op zondagmorgen dat ze het druk had, omdat ze moest oefenen met Bert van Leeuwen.
Het kwartje valt.
Plots zie ik haar in beeld. ‘Kijk ze is in beeld’, roep ik naar Lianne. Enthousiasme wekt blijkbaar aanstekelijk.

Maar ik zie meer. Ik zie Philip van 97 die nog steeds zelfstandig ‘zonder hulp’ woont. Zijn vrouw Petronella is vijf jaar geleden overleden. Tien jaar lang heeft hij haar verzorgd. Tien jaar heeft zij thuisgelegen, met zuurstof. Nu is hij moederziel alleen, al brengt de kerstverlichting enige vreugde.
Hij zegt: ‘Ik zie niemand, want ik heb niemand’.

Ik zie Michel met zijn donkere stem. Als Elvis E zijn ‘bijzondere stem’ hoort, wil hij er iets mee doen. Michel is een 69-jarige man. Hij had last van stemmen in zijn hoofd. Stemmen die vier dingen doen. Hij vertelt: ‘Eén: ze geven opdrachten. Twee: ze lopen te pesten en te treiteren. Drie: ze schelden en vloeken me uit. Vier: en ze leveren kritiek. Kritiek waarbij je tot de vezels van je schoenen wordt afgefikt’.
Om het leed te verzachten vlucht hij in de drank en ervaart de oude Postbus 51 leus ‘Drank maakt meer kapot dan je lief is’.

Ik zie Tommy. Hij staat nu drie maanden droog. De stoere vent vindt het eng om mee te zingen in het koor. Hij doet het toch, omdat hij nog nooit gedaan heeft. ‘Wat ik wel heb gedaan, is nooit goed gegaan’.

Ik zie Joke en Carla die elkaar bij ‘Bosshardt’ hebben leren kennen. ‘Je voelt het gewoon als het klikt’.

Ik zie Nico. 42 jaar lang werkte Nico als stukadoor. Op z’n 58^e is hij afgekeurd.
We zien Nico sporten. Soms zit hij daarna twee uurtjes in bad. ’s Middags gaat hij altijd naar het kanaal.
Op de brug over het kanaal kreeg zijn grote liefde Anja een ongeluk. Hij leerde haar kennen toen ze een jaar of vijftien was. Uiteindelijk is hij 43 jaar met haar getrouwd. Dan krijgt Anja het ongeluk en wordt Nico mantelzorger. Anja overlijdt na anderhalf jaar, maar leeft nog volop in Nico’s hoofd.
‘Dat ik bij het koor zit. Anja had me uitgelachen’.

De uitzending eindigt met een spetterend optreden in de Stadsschouwburg van Utrecht.
Familie en vrienden vormen het publiek.
Niet alleen de koorleden, ook het publiek beleeft een topavond.

Je kunt het ‘emo-tv’ noemen. Je kunt je afvragen ‘En nu? Allemaal terug in de vergetelheid?’
Ik vind het echter mooi om te zien hoe mensen op- en openbloeien.
Ik vind het mooi te zien hoe individuen, mensen met een eigen verhaal, samen een koor worden, dat vreugde uitstraalt.
Zo houdt het programma ook een spiegel voor. ‘Hoe zit dat in de gemeente?’
‘Hoe zit dat bij mij? Zie ik de mensen?’

Het gebeurt niet vaak dat ik onder de indruk ben bij een tv-programma. Maar op de avond van de eerste Kerstdag…

^[i] Zie https://www.heidelbergse-catechismus.nl/verlossing/zondag-10/vraag-27, d.d. 2024-12-28.

^[ii] Zie https://npo.nl/start/serie/stralend-kerstfeest/seizoen-5/stralend-kerstfeest_4/afspelen, d.d. 2024-12-28.