2019-04-21 Preek Eerste Paasdag
Gemeente van onze Heere Jezus Christus,
Uit volle borst hebben we vandaag Paasliederen gezongen.
Opgetogen, blij! Jezus leeft!
Maar in de eerste lezing, uit Lukas 24 viel het u misschien al op.
Er heerst bij Lukas meer ongeloof, dan blijdschap op de Paasmorgen.
Bij Mattheüs ontmoeten de vrouwen Jezus.[i]
Bij Markus verschijnt Jezus eerst aan Maria Magdalena.[ii]
En ook bij Johannes verschijnt Jezus het eerst aan Maria Magdalena.[iii]
In Lukas 24 lezen vanaf vers 13 pas dat de Levende verschijnt aan de Emmaüsgangers.[iv]
Maar het begint op die Eerste Paasdag bij Lukas met woorden als “kletspraat”, “ongeloof” en “verwondering”.
Het is zondagmorgen, de eerste dag van de nieuwe week.
Een groep vrouwen is op weg naar de begraafplaats.
Ze waren erbij toen het dode lichaam van Jezus in het graf was gelegd.[v]
Toen ze zij teruggekeerd waren hadden zij specerijen en mirre klaargemaakt.
En toen was het sabbat geworden en rustten zij overeenkomstig het gebod. “Zes dagen zult u arbeiden en al uw werk doen, maar de zevende dag is de sabbat van de HEERE, uw God. Dan zult u geen enkel werk doen, u, noch uw zoon, noch uw dochter, noch uw dienaar, noch uw dienares, noch uw vee, noch uw vreemdeling die binnen uw poorten is.”[vi]
De vrouwen hebben specerijen meegenomen.
Waarschijnlijk om Zijn lichaam te balsemen, om het hoofd en het gezicht en misschien de gewonde handen en voeten te zalven.
In vers 10 worden een aantal namen genoemd: “Maria Magdalena, Johanna en Maria, de moeder van Jakobus, en nog wat vrouwen”.
Zij zijn het die het graf bezoeken.
Niet de discipelen, maar de vrouwen.
Niet de discipelen.
Die stonden letterlijk op een afstand bij de kruisiging en blijven op een afstand hier bij het graf.[vii]
Waarom zou dat zijn?
Waarom hebben zij de Heere Jezus niet begraven?
In ieder geval waren de vrouwen bij de begrafenis.
En nu willen ze doen waar ze eerder vanwege de sabbat niet aan toegekomen waren.
Het heeft iets liefs, iets zorgzaams.
Misschien is dat wel vrouwen eigen, om te zien naar de doden.
Wij kennen het gebruik van balsemen en zalven niet meer.
Wij begraven onze doden in de grond.
En als ze daar eenmaal liggen, dan kun je er niet meer bij.
Maar wat een zorg kunnen mensen wel besteden aan een graf..
Gisteren was ik op de begraafplaats en heel wat mensen waren daar bezig om graven netjes te maken voor Pasen. Ook mannen!
Maar opvallend is het wel. Veel mensen willen de graven toch “netjes hebben” met Pasen.
Misschien herkent u het wel.
Zeker als een geliefde net overleden is, willen mensen bij het graf zijn.
Sommigen praten tegen de doden, ook al weten ze dat dat geen zin heeft. Maar toch…
Terug naar de vrouwen.
Als ze aankomen, zien ze tot hun verrassing dat de steen is weggerold.
In het Evangelie naar de beschrijving van Markus is te lezen dat de vrouwen onderweg aan elkaar gevraagd hebben: “Wie zal voor ons de steen van de ingang van het graf wegrollen?”[viii]
Welnu, de steen is weggerold.
Bij steen moet u niet denken aan een steen in de vorm van een bowlingbal die heel groot is. Maar aan een soort molensteen, die voor de ingang gerold is.
Deze is weggerold.
De vrouwen gaan nieuwsgierig de het graf, de grafspelonk binnen, maar het lichaam van Jezus is nergens te vinden.
Zou iemand het lichaam weggenomen hebben?
Maar waarom?
Opdat het geen plaats van aanbidding zou worden of zo?
De verwarring slaat toe.
Waar is het lichaam van Jezus gebleven?
4En het gebeurde toen ze daarover in twijfel waren, zie, twee mannen stonden bij hen in blinkende gewaden.
Plotseling staan daar twee mannen in blinkende gewaden.
“Andres”, staat er in het Grieks, mannen. Geen engelen met vleugels, wat ik als kind altijd dacht. Nee, twee mannen in blinkende gewaden.
Maar u kunt wel gerust aan boodschappers van God denken.
Bevreesd buigen de vrouwen het gezicht naar de grond.
En dan zeggen die mannen: “Waarom zoekt u de Levende bij de doden?”
Nou ja, dat zij hier zijn, heeft alles te maken met het feit dat Hij hier begraven is.
Zij zijn op zoek naar een gestorven Jezus.
En dat lijkt ons toch heel logisch.
Om Hem de eer te bewijzen door Zijn lichaam te zalven met olie en specerijen.
“Waarom zoekt u de Levende bij de doden?”
De Levende?
Gaat het hier over Dezelfde Die zij begraven hebben?
Die is toch dood?
(Nou ja, mijn moeder leerde vroeger “dieren gaan dood en mensen sterven”, maar goed. U begrijpt het wel.)
Jezus gestorven. En – zoals wij dat dan zeggen – dood is dood.
Wat doodgaat, echt doodgaat, dat komt niet meer tot leven.
Ik weet nog hoe ik als kind naast de kist van mijn opa stond.
Hij was overleden.
Maar ik dacht – en ik dacht nogal magisch – : “Stel nu dat ik heel hard bid, dan doet hij misschien zijn ogen wel weer open…”
Maar er gebeurde niets.
Dood is echt dood.
Eerst leven en dan dood…
Dat is bij ons de volgorde!
“Waarom zoekt u de Levende bij de doden?”
Hij is hier niet, maar Hij is opgewekt.
Herinner u hoe Hij tot u gesproken heeft, toen Hij nog in Galilea was:
De Zoon des mensen moet overgeleverd worden in handen van zondige mensen en gekruisigd worden en op de derde dag opstaan.”
En dan gaat bij hen een licht op.
Dat is waar ook.
Na de belijdenis van Petrus had Jezus gezegd:
“De Zoon des mensen moet veel lijden en verworpen worden door de oudsten, overpriesters en schriftgeleerden, en Hij moet gedood en op de derde dag opgewekt worden.”[ix] Dat was de eerste keer dat Jezus sprak over Zijn lijden.
De tweede keer was na de verheerlijking op de berg. Toen had Hij gezegd:“Laat deze woorden tot uw oren doordringen, want de Zoon des mensen zal overgeleverd worden in de handen van mensen.”[x]
Maar Lukas had in hoofdstuk 9 direct toegevoegd: “Maar zij begrepen dat woord niet en het bleef voor hen verborgen, zodat het niet tot hen doordrong. En zij vreesden Hem een vraag te stellen over dat woord.”[xi]
En ook de derde aankondiging van het lijden was langs hen heen gegaan.
Na de geschiedenis met de rijke jongeling had Jezus tegen Zijn discipelen gezegd:
“Zie, wij gaan naar Jeruzalem en alles wat geschreven is door de profeten zal aan de Zoon des mensen volbracht worden.
Want Hij zal aan de heidenen worden overgeleverd en bespot worden en smadelijk behandeld en bespuwd worden.
En zij zullen Hem doden, nadat zij Hem gegeseld hebben en op de derde dag zal Hij weer opstaan.”[xii]
Maar ook daar had Lukas meteen toegevoegd: “Zij begrepen echter niets van deze dingen en dit woord was voor hen verborgen en zij begrepen niet wat er gezegd werd.”[xiii]
Maar nu, nu komen die woorden boven.
En de woorden komen binnen!
Vers 8: “En zij herinnerden zich Zijn woorden.”
De vrouwen gaan daarop direct naar de discipelen en alle anderen en vertellen wat zij gehoord hebben.
Maar, staat er dan… “En hun woorden leken hun kletspraat en zij geloofden hen niet.”
De discipelen geloven de vrouwen niet…
De discipelen doen de woorden van de vrouwen af als kletspraat…
Net zoals later in Athene filosofen afhaken als Paulus over de Opstanding begint.
Trouwens, toch ook vandaag halen velen hun schouders op.
“Opgestaan uit de dood? Je gelooft toch niet meer in sprookjes…”
Wie heeft onze prediking geloofd?[xiv]
Petrus gaat nog kijken, vermeldt Lukas.
Hij snelt naar het graf en kijkt eens goed.
Misschien dacht hij: “Vrouwen zijn wat emotioneel en in hun emotionaliteit kunnen zij wel eens wat over het hoofd zien…”
Maar ook hij ziet alleen de linnen doeken liggen.
Ja, en als het lichaam gestolen zou zijn, dan zouden de dieven dat lichaam toch niet eerst uitgepakt hebben?
Petrus gaat bij Lukas verwonderd naar huis…
Bij Lukas verschijnt Jezus pas vanaf vers 36 aan de discipelen.
Maar ik dacht… zou het in de kerk hier anders liggen?
Dat u, dat jij bij de prediking, de verkondiging dat Jezus is opgewekt eigenlijk denkt “kletspraat”.
Je moet het eigenlijk geloven, maar ik geloof er helemaal niets van…
De wereld ziet er ook zo Paasloos uit.
Hoeveel geliefden hebt u niet begraven de afgelopen tijd?
En constant die erge beelden op het journaal: oorlogen, ebola. Gisteren las ik dat een arts vermoord was die zich inzet voor de bestrijding van ebola. Vanmorgen kreeg ik een push-up bericht op mijn telefoon: Aanslagen in Sri Lanka. Nou ja, dat soort berichten. Al dat kromme, al dat verkeerde.
Waar raakt het ons leven nu eigenlijk, dat Jezus leeft?
Vraagt u zich dat ook af?
Nou ja, dat zou best kunnen.
Het is – denk ik – niet voor niets dat zo velen de kerk verlaten.
En de boodschap voor kennisgeving aannemen.
Maar anderzijds, hoe mooi is het dan te lezen, dat het bij de discipelen, die apostelen zullen worden, ook zo gegaan is?
Dat “ongeloof” kan veranderen in een zeker weten en een vast vertrouwen![xv]
Hoor, hoor wat de boodschappers van God zeggen:
Hij is hier niet, maar Hij is opgewekt.
Vandaag mag ik u verkondingen: Jezus leeft! Ik heb Hem zelf ontmoet!
Door Zijn Woord en Zijn Geest heeft God Zelf de verbinding gelegd.
En ik weet het zeker: Jezus is opgestaan!
En niet alleen ik weet dat zeker.
We begonnen deze dienst niet voor niets met de woorden
3 Want ik heb u ten eerste overgeleverd wat ik ook ontvangen heb, dat Christus gestorven is voor onze zonden, overeenkomstig de Schriften,
4 en dat Hij begraven is, en dat Hij opgewekt is op de derde dag, overeenkomstig de Schriften…[xvi]
Want achter deze woorden schrijft Paulus in 1 Korinthe 15:
dat Hij verschenen is aan Kefas, dat is Petrus.
en daarna aan de twaalf.
Daarna zelfs aan meer dan vijfhonderd broeders tegelijk, waarbij Paulus nog aantekent dat de meeste van de 500 nog in leven zijn. Je kon het dus gaan navragen…
Hij is verschenen aan Jakobus, daarna weer aan alle apostelen.
En op het laatst is Hij ook aan Paulus verschenen!
Al die mensen hebben Jezus ontmoet!
Zij met de ogen, u en ik niet!
“Zalig zijn zij die niet gezien zullen hebben en toch zullen geloven.”[xvii]
Ook al die twijfelende discipelen uit Lukas 24, zijn vurige apostelen geworden.
Waarom?
Omdat ze de Levende ontmoet hebben. Of beter: de Levende ontmoette hen!
Zij zijn opnieuw geboren. En nieuwe werkelijkheid diende zich aan.
En zij getuigen van Zijn opstanding!
Ooggetuigen!
Oorgetuigen!
En zij zeggen: “Het is echt waar! Jezus leeft!”
Ook Thomas heeft na aanvankelijke twijfel uitgeroepen: ‘Mijn Heere en mijn God!’[xviii]
Dus tegen de jongeren zou ik willen zeggen: de Traditie is echt waar! Jezus is gestorven en Hij is echt opgestaan! Geen fictie, maar feit!
God-zij-dank! Want als Jezus niet zou zijn opgestaan, zouden we de deuren kunnen sluiten. Dan heeft preken geen zin…
Dan konden we vandaag maar beter iets anders gaan doen.
Dan zou dood, dood zijn.
En dan heb ik het nog niets eens over wat daarna komt… over hel en verdoemenis.
Als Jezus niet zou zijn opgewekt, dan zou uiteindelijk het recht van de sterkste gelden.
Dan zouden zonden en onrecht nooit gestraft worden.
Dan zou het leven uiteindelijk zin- en doelloos zijn.
Maar Jezus is opgestaan!
Echt waar!
Ook Paulus – die eerst christenen heeft vervolgd – heeft Hem Zelf ontmoet! Van vijand werd hij volgeling![xix]
En toen is Hij erop uit getrokken om dat Goede Nieuws te vertellen.
Nou ja “erop uit getrokken…” Hij is gestuurd! Door Jezus Zelf.
Net als de discipelen…
“Gaat dan heen, onderwijst alle volken…”[xx]
Nu ja, u kent waarschijnlijk de verhalen uit het Bijbelboek Handelingen.
Paulus dus ook een ooggetuige. Hij ging op pad…
Hoeveel tegenstand heeft hij daarbij ook niet gehad.
In 2 Korinthe 11 vertelt hij dat hij vijf keer 40 -1 zweepslagen heeft gekregen.
Drie keer hebben Romeinse bestuurders hem stokslagen laten geven. Eén keer hebben mensen geprobeerd hem met stenen dood te gooien. Drie keer zat hij op een schip dat zonk, en bijna was hij verdronken.
Eén keer heeft zelfs 24 uur lang in zee gedreven.
De vele reizen die hij maakte, waren vol gevaren.
Telkens waren er mensen die hem kwaad wilden doen.
Overal was hij in gevaar: in de steden, in de woestijn en op zee.
Maar Paulus is doorgegaan!
Hij kon niet anders…
Hij had de Levende ontmoet.
De liefde tot de Heere Jezus drong hem!
En overal verkondigde hij: God is in Jezus naar deze wereld gekomen.
Om de verbroken relatie tussen God en mens te herstellen.
Hij werd verworpen, en stierf aan het kruis.
En juist zo droeg Hij de straf die wij verdienden.
Na drie dagen stond Hij op uit de dood!
En zo brak het nieuwe leven aan!
Dood en zonde, het onrecht, het verdraaide, het gemene, het zinloze, het doelloze in deze wereld hebben niet het laatste woord.
Dat laatste woord is aan Jezus!
Aan Jezus, die opstond uit de dood!
Hij zal komen om deze wereld te oordelen, om orde op zaken te zetten…
Hij zal komen als Rechter!
Maar als Redder steekt Hij Zijn Hand uit…: “Wie in Mij gelooft heeft eeuwig leven…”
Eerder zei ik: eerst leef je en dan ga je dood…
Eerst leven, dan sterven. Dat is bij ons de volgorde.
Maar de volgorde van God is anders. Dood en leven!
Denk aan de Doop: met Hem begraven om met Hem op te staan tot een nieuw leven!
Een gedoopte heeft de dood achter zich en het leven voor zich.
Jezus leeft!
Zult u dat nooit vergeten?
Opdat u Hem als de Levende aan zult roepen!
Wij dienen in de kerk niet Iemand van vroeger… Een inspirerend voorbeeld.
Wij dienen de Levende!
Daarom schrijft Paulus aan Timotheüs:
Houd in gedachten dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt, uit het nageslacht van David, overeenkomstig mijn Evangelie.
Voor Timotheüs betekende dat dat hij in al zijn werken de Heere erbij kon roepen.
Kijk, een gemeente leiden in zo’n grote en drukke handels- en havenstad is niet gemakkelijk.
Ga er maar aanstaan…
Gevaren van buiten kunnen de gemeente bedreigen… Laster, nijd, vervolging.
Maar ook intern kan het rommelen. Partijschappen zoals in Korinthe. “Dominee Paulus, die is pas goed.” “Nee joh, da’s niks vergeleken bij dominee Petrus.”Dat soort ruzies, u kent dat wel…
Maar hij zegt niet “Houd vol jongen, het is zwaar… en er drukt zoveel waar je moedeloos van wordt. Tanden op elkaar en doorzetten!”
Nee… Houd in gedachtenis dat je te maken hebt met een levende Heiland. Een levende Heer.
In de grondtekst staat heel staccato: Gedenk: Jezus Christus, opgewekt uit de doden, uit het zaad van David.
Gedenk! Onthoud!
In het Latijn staat er `Memo`. Maak er een memoblaadje van: Jezus leeft! Stel de Levende steeds voor ogen.
Als een recept: elke dag innemen! Jezus leeft!
Timotheüs, denk er aan dat Jezus leeft!
Zult u, zal jij daaraan denken?
Als u, als jij de krant leest…
Als u, als jij naar het journaal kijkt…
Als u, als jij op de begraafplaats bent…
Hij is opgewekt! Hij is door Zijn Vader wakker gemaakt. En vergeet de Geest niet Die Heere is en Levend maakt.
De opwekking was en is het ‘amen’ van de Vader op het werk van Zijn Zoon. De Heere Jezus heeft de schuld betaald.
De Vader heeft het offer van Zijn Zoon aanvaard.
Er staan geen open rekeningen meer in het schuldboek.
Opgewekt: daar zit overwinning in!
Het “Het is volbracht” wordt onderstreept.
Er is niets meer te eisen.
God heeft vanaf Pasen alleen maar te geven.
Jezus leeft.
Schrijf het op, draagt het in je hart.
En daarbij weten we dat het beste nog moet komen.
Jezus komt!
Het Koninkrijk waarvan wij dagelijks bidden dat het kome, komt!
De Gouden Eeuw ligt niet achter ons, maar voor ons!
Jezus leeft!
Pasen!
Een mooie vrije – en vandaag zelfs zonnige dag!
Bevrijdingsdag.
Wat gaat u doen vandaag?
Dominee Kievit antwoordde:
Wel, ik ga vandaag met de Levende uit wandelen.
“Ik leef”, zei Hij, “en gij zult leven”.[xxi]
AMEN!
[i]Mat. 28:9.
[ii]Mar. 16:9.
[iii]Johannes 20:11-18.
[iv]Luk. 24:13 e.v..
[v]Luk. 23:55.
[vi]Ex. 20:9 en 10.
[vii]Luk. 23:49.
[viii]Mar. 16:3.
[ix]Luk. 9:22.
[x]Luk. 9:44.
[xi]Luk. 9:45.
[xii]Luk. 18:31-33.
[xiii]Luk. 18:34.
[xiv]Jes. 53:1.
[xv]Vgl. HC. Z7, v&a 21.
[xvi]1 Kor. 15:3,4.
[xvii]Joh. 21:29.
[xviii]Joh. 20:28.
[xix]Zie Hand. 9.
[xx]Mat. 28:19.
[xxi]Joh. 14:19.
Vreeswijk, Kerkgeschiedenis en andere zaken 