Eén ding…

Preek Luk 10: 38-42, gehouden in de Dorpskerk, Vreeswijk, op 21 juli 2019

Gemeente van onze Heere Jezus Christus

Ik weet niet hoe dat met u zit, maar ik heb altijd een beetje meegevoeld met Martha.
Eigenlijk – ik durf het bijna niet te zeggen – vond ik de Heere Jezus wel heel hard tegen haar…

Misschien komt dat wel, omdat ik vroeger, toen ik klein was, de afwas na het eten probeerde te ontlopen.
Even voor de jongeren: Vroeger bestond er niet zoiets als de vaatwasser inruimen of uitruimen.
Nee, je had een teiltje en daar deed je dan warm water in – en een theelepeltje Dreft, één theelepel was voldoende – het water ging schuimen en dan waste je de vaat.
Eerst het glaswerk, dan de borden en het bestek. De vieze pannen pas aan het einde.
En als het gewassen was, moest de vaat afgedroogd worden. Met een theedoek! Nou dat afdrogen was de taak van mijn zus en mij…

Maar goed, toen ik een jaar of twaalf was, probeerde ik het afdrogen – wat mijn taak was – te ontlopen door met een Donald Duck op het toilet te gaan zitten…
En ik bleef eigenlijk net zo lang zitten, totdat ik dacht “Nu is mijn zus wel klaar met afdrogen, ik kan me nu wel veilig in de keuken vertonen.”
En daar aangekomen riep ik dan “O, is het al klaar?”

Nou ja, m’n zus begon te mopperen: “Ik werk, hij doet niets…”

En wat denkt u?
Mijn moeder zei niet: “Elly, Elly, u bent bezorgd en maakt u druk over veel dingen. Slechts één ding is nodig. Gertjan heeft het goede deel uitgekozen“.
Nee, mijn zus kreeg gelijk en ik werd vermaand, kreeg op m’n kop. Want ook ik had de handen uit de mouwen te steken…

Onbewust heb ik m’n zus geassocieerd met Martha.
En mezelf met Maria…

Mijn zus aan het werk… Martha…
En ik op de WC met een Donald Duck… Maria…

Het is maar goed dat deze geschiedenis vandaag op het rooster staat, wat ik zat er natuurlijk helemaal naast…

Trouwens…
Ik vrees dat ik niet de enige ben die er naast zit.

Afgelopen week googelde ik op de trefwoorden Maria Martha en vrouwenvereniging. En wat blijkt…
Er zijn talloze vrouwenverenigingen die zich “Maria Martha” noemen.
De Vrouwenvereniging van de Hersteld Hervormde Kerk in Schoonrewoerd.
De Vrouwenvereniging van de Hervormde Kerk in Langbroek.
De Vrouwenvereniging van de Gereformeerde Gemeente in Alblasserdam.

Martine Damstra meldde dat de vrouwenvereniging in Hagestein vroeger ook zo heette.
En mijn moeder vertelde dat haar oudere zus, mijn tante Lydia op het orgel speelde bij vrouwenvereniging Maria Martha in Reeuwijk-Dorp.

En ik vond, vind dat wel opvallend. 
Allemaal degelijke vrouwenverenigingen met de naam Maria Martha.

Ik denk dat dat komt, omdat we allemaal op de een of andere manier het gevoel hebben: “Ja, je kunt niet de hele tijd aan de voeten van Jezus zitten; er moet ook gewerkt worden. De hand aan de ploeg…”

Dus Maria Martha als variatie op “Bid en werk”.

“Bid” – Maria en “werk” – Martha…

Waarschijnlijk hebben de dames die de vereniging oprichtten – of waren dat eertijds mannen die zoiets oprichtten voor hun vrouwen – waarschijnlijk hebben de oprichters gedacht: 

“Als de gemeente uit allemaal Maria’s zou bestaan, is dat niet zo handig…”
“Dan worden er nooit handwerkjes gemaakt, sokken gebreid enzovoort…”

Daarbij merkte ik afgelopen week dat veel mensen die ik sprak ook de neiging hadden of hebben om het voor Martha op te nemen.
Zo zei iemand mij meteen: Maar Martha is wel een gelovige vrouw hoor. Kijk maar in Johannes 11. Als Lazarus gestorven is dan loopt zij de Heere Jezus tegemoet en zegt ze “Heere, als U hier geweest was, zou mijn broer niet gestorven zijn, maar ook nu weet ik dat God U alles wat U van God vraagt, geven zal.”^[i]
In die ontmoeting belijdt zij ook haar geloof. Ze zegt over Lazarus: “Ik weet dat hij zal opstaan bij de opstanding op de laatste dag.”^[ii] En zij belijdt “Ja, Heere, ik geloof dat U de Christus bent, de Zoon van God, Die in de wereld komen zou.”^[iii]
Dat laatste doet denken aan de belijdenis van Petrus… “Zalig ben je Martha, want vlees en bloed hebben je dat niet geopenbaard…”

In hoofdstuk 12 van het Johannes evangelie lezen we dat Jezus een week voor Zijn dood weer in huis is bij Maria, Martha en Lazarus. Van Lazarus lezen we dat hij met Jezus aanligt aan de maaltijd.^[iv] Van Maria lezen we dat zij de voeten van de Heere Jezus zalft en droogt met haar haren.^[v] En van Martha lezen we dat zij… – wat denkt u? – bedient…

Je hebt er een geweldige vrouw aan, dacht ik zo. Het is een Spreuken 31 vrouw. ^“Wie zal een deugdelijke vrouw vinden? Haar waarde gaat die van robijnen ver te boven.”

Ook in de gemeente zijn zulke vrouwen onmisbaar.
Ze doen zoveel!
Wat zou er van het gemeentewerk in Nieuwegein terecht komen als de Martha’s het werk neer zouden leggen?

Sterker… Hebben we eigenlijk niet meer Martha’s nodig?
Vrouwen die de handen uit de mouwen steken.

Die helpen bij het koffie schenken.
Die helpen bij de kindernevendienst.
Die helpen bij de jeugdclubs.
Die helpen bij het jeugdkamp.
Die helpen bij de catechisatie.
Die helpen bij de HVD morgens en middagen.
Die helpen bij het jaarlijkse uitstapje met de ouderen.
Die helpen bij het evangelisatiewerk.
Die helpen bij het redactiewerk voor het weekbericht en de bazuin.
Die helpen bij… nou vul zelf allemaal maar aan…

Wat zou er van het gemeentewerk terecht komen als de Martha’s hun werk neerlegden… en Maria’s werden.
Zou het dan wel goed komen hier in Nieuwegein?

Zullen we nog een keer naar Lukas 10 kijken?
 
³⁸Het gebeurde, toen zij onderweg waren, dat Hij in een dorp kwam. En een vrouw van wie de naam Martha was, ontving Hem in haar huis.
Jezus is onderweg naar Jeruzalem.
En nu komt Hij met Zijn gevolg bij Martha in huis.
En Martha doet, wat Galileese vrouwen al eerde deden.^[vi] Hem en Zijn gevolg ontvangen. 
Er zullen er heus geweest zijn, die dachten: “Laat Hij maar even doorlopen. Ik heb geen zin in al die mensen over de vloer”. Maar Martha ontvangt hen dus. Ontvangt Hem!

³⁹En zij had een zuster die Maria heette, die ook aan de voeten van Jezus zat en naar Zijn woord luisterde.
Hier komt de zus van Martha in beeld, Maria.
Zij zit ook aan de voeten van Jezus.
Betekent dat dat Martha ook gezeten heeft aan de voeten van Jezus en dat zij daarna aan het werk is gegaan? Volgens Calvijn wel.
Maar er moet immers ook gegeten worden. En dertien man op bezoek, vergt een hele organisatie, dus staat ze op en gaat aan het werk…

Ondertussen zit Maria aan de voeten van Jezus.
Zij luistert…
Niet onderuit gezakt, naar haar nagels kijkend. Verveeld kijkend op haar mobieltje, denkend: “Wanneer zegt die man nou eens amen”.
Nee, geconcentreerd. 
Helemaal gericht op Jezus…
Al ontploft alles om haar heen… ze is gefocust.

Ondertussen is Martha aan het dienen.
διακονίαν staat er in het Grieks.
Ze is diaken…

En dan gebeurt het. Vers 40.
⁴⁰Maar Martha was druk bezig met bedienen. Nadat zij erbij was komen staan, zei zij: Heere, trekt U het Zich niet aan dat mijn zuster mij alleen laat bedienen? Zeg toch tegen haar dat zij mij helpt.

Martha is aan het werk en het zal heus veel werk geweest zijn.
Dit moet nog gebeuren, dat moet nog gebeuren.
Oei, daar heeft niemand aan gedacht.
En ook dat is iemand vergeten…

Drukte alom.

En dan ziet ze haar zus zitten Maria.
En dan voelt ze irritatie op komen bij zichzelf.

Herkenbaar?
Dat je je uitslooft voor de Heere Jezus.
Dat het je zeeën van tijd, aandacht en energie kost, terwijl een ander…

Martha raakt geïrriteerd.
Waarom doet Maria niets?
Waarom helpt Maria niet een handje?

Zou ze een gebaar naar Maria hebben gemaakt?
Zou ze Maria verwijtend aangekeken hebben?
Zou ze met haar hoofd richting de keuken hebben geknikt? Zo van: “Help me even?”

Ze houdt zich niet langer stil: “Heere, trekt U het Zich niet aan dat mijn zuster mij alleen laat bedienen? Zeg toch tegen haar dat zij mij helpt.”

De irritatie over Maria richt zich in haar vraag ook op Hem! “U kunt er toch wel even iets van zeggen! Zij doet niks ik moet alles doen.”
Waarom zegt Hij niet: “Hup Maria, je zit hier nu wel te zitten luisteren, maar ga jij eens even gauw je zus helpen!”

Vers 41 en 42
⁴¹Jezus antwoordde en zei tegen haar: Martha, Martha, u bent bezorgd en maakt u druk over veel dingen.
⁴²Slechts één ding is nodig. Maria heeft het goede deel uitgekozen, dat niet van haar zal worden afgenomen.

Martha, Martha. Hij noemt haar, het schaap bij de naam…
Je maakt je zorgen over veel dingen, maar één ding is nodig.
En dat heeft Maria uitgekozen…

Jezus zegt niet “Je hebt gelijk Martha. Ja sorry, Ik was zo met m’n verhaal bezig. Hup Maria , naar de keuken!”

Hij zegt ook niet “Twee dingen zijn nodig, bid en werk…”
Nee, één ding is nodig…
En dat heeft Maria uitgekozen…

Wat betekent dat nu voor ons…
Welke les, welke lessen kunnen we hier nu uit trekken voor ons eigen leven en voor het gemeenteleven?

Ik heb er vanmorgen drie. Misschien kunt u vanmiddag als u nog even doorpraat over de preek wel tot les vier, of vijf komen.

De eerste les heeft alles te maken met de tekst die we aan het begin lazen en de Psalm die we deze dienst gelezen en gezongen hebben.

Als de HEERE het huis niet bouwt,
tevergeefs zwoegen zijn bouwers eraan;
als de HEERE de stad niet bewaart,
tevergeefs waakt de wachter.

Het is het diepe besef dat de kerk Gods werk is.

De kerk is niet iets dat wij georganiseerd hebben.
De HEERE bouwt Zijn kerk.

Aan het begin van deze dienst zongen we dan ook:

en ’t werk der eeuwen, dat zijn Geest omspant,
volvoert zijn hand.

In Romeinen 9 lezen we:

         Zo hangt het dan niet af van hem die wil, ook niet van hem die 
hardloopt, maar van God Die Zich ontfermt.^[vii]

Als gemeente Zijn we op Hem en Zijn genade aangewezen.
Het lijkt mij heel goed en heilzaam dat telkens weer te beseffen.

Met het oog op de startdag op 15 september wilde ik een inventarisatie maken van al het gemeentewerk.
En toen ik alles opgeschreven had, dacht ik: “Wat gebeurt er ontzettend veel en goed werk”.
Wat wordt er ontzettend veel werk verzet…
Maar voor al dat werk blijven wij afhankelijk van de zegen van God.

Anders gezegd: al dat werk moet wel voortkomen uit het zitten aan de voeten van Jezus.

Als gevolg dus…

Als dat niet zo is, dan zal – hoeveel uren, tijd en aandacht en energie het ook kost – uiteindelijk op niets uitlopen.
Dan is al dat werk zoiets als vuurwerk.
Het roept wel veel “oh’s”  en “ah’s” op, maar met een half uur is het voorbij.
Het heeft geen duur en houdt geen stand als het beproefd wordt door het vuur.

De tweede les hangt daarmee samen.
Als we niet samen aan de voeten van Jezus zitten, dan begint het gemopper.
“Het zijn altijd dezelfde die het werk moeten doen hier!”
“Hij zou ook wel eens… Zij zou ook wel eens…” en vul allemaal maar aan.

Als we elkaar NIET herkennen als zondige mensen, als mensen met tekorten, die het helemaal van Zijn genade moeten hebben, dan gaan we mopperen en aanmerkingen maken op elkaar. Dan begint ook het oordelen…

En uiteindelijk loopt dat uit op frustratie en vertrek.
Als ze niet dit, of als ze dat… dan ben ik vertrokken…

Maar er is toch niemand die zo denkt he? Als dat wel zo is, dan moeten we echt even praten. Niet stilletjes weg gaan…

De derde les is het belangrijkst.

Jezus zegt niet: Twee dingen zijn nodig…
Nee, één ding is nodig…

Zitten aan de voeten van Jezus, zoals Maria…
Luisteren naar Zijn Stem.
Dus wat de kinderen zongen: lees je Bijbel, bidt elke dag…
Zo’n kinderlied zingen we niet om de kinders een beetje zoet te houden!
Nee, tuurlijk niet!
Lees je Bijbel, bid elke dag…

Vindt u, vind jij, vind ik tijd voor rust, verstilling, gebed, overdenking van het Woord van God?!

Bent u, ben jij, ben ik zelf heel de tijd aan het dienen?
Of laat u, laat jij, laat ik mij door Jezus bedienen?

Uit welke bron drinkt u, drink jij, drink ik?

Maria heeft het goede deel uitgekozen.
Ze zit!
Zitten!
Eerst zitten!

Een van de mooiste boekjes die ik ooit las was een boekje over de Efezebrief van Watchman Nee. Het had de veelzeggende titel “Zitten, wandelen en standhouden”.

Wie wil wandelen achter Jezus aan, wie wil standhouden in de geestelijke strijd, moet beginnen met zitten.
Zitten aan de voeten van Jezus.

Daarom is het huis van gebed na dit seizoen ook niet ten einde. We beginnen pas…

Op internet las ik ‘Wie geen tijd neemt om te bidden, zal tijd verliezen. Maar wie zijn tijd verliest in gebed, zal tijd winnen.”

De vakantie staat voor de meeste van ons voor de deur.

Is de vakantietijd geen ideaal moment om de prioriteiten weer even helder voor ogen te krijgen?
Om een Bijbelboek te lezen bijvoorbeeld. Een brief.
Gewoon in een keer doorlezen en daarna herlezen.
Om gewoonten aan te kweken… elke ochtend beginnen met…
Elke avond besluiten met…
Misschien moet je dat wel weer samen afspreken: “Zeg schat, we bidden eigenlijk nooit meer samen voor het slapen gaan. Zullen we…”

Om onze prioriteit weer helder te krijgen.
… u bent bezorgd en maakt u druk over veel dingen.
Je baan, je kinderen, je financiën, je…
Slechts één ding is nodig…

Dat betekent volgens mij ook dat we allemaal met Maria aan de voeten van Jezus moeten komen.

Ja, maar al het werk in de gemeente dan? Wie doet dat?
Een gemeente die alleen bestaat uit Maria’s dat werkt toch niet?

Ik zeg: dat werkt wel.
Leert het oude leerboek niet dat het onmogelijk is, dat iemand die door een waar geloof in Christus is ingeplant, niet zal voortbrengen vruchten van de dankbaarheid.^[viii].

Wie met Jezus is verbonden, zal zich inzetten, vrijwillig, ongedwongen.
Anders gezegd: Als de gemeente uit allemaal Maria’s bestaat komt het ook wel goed met het koffie schenken, met de kindernevendienst, met de jeugdclubs, met het jeugdkamp, met de catechisatie, met HVD-activiteiten, met het evangelisatiewerk, met het redactiewerk voor het weekbericht de Bazuin en ga zo maar door.

Of zoals Paulus het zegt aan het einde van Romeinen 8.

Hoe zal Hij, Die zelfs Zijn eigen Zoon niet gespaard maar voor ons allen overgegeven heeft, ons ook met Hem niet alle dingen schenken?^[ix]

De vakantie staat voor de deur.
Maak werk van zitten…

We kunnen gerust ook het werken in de gemeente wat laten rusten.
Daarom ook dat berichtje op het weekbericht:
“Laat los… laat God.” 
Zijn Naam is “Ik zal…”

Amen

---

^[i]Johannes 11:21-22.
^[ii]Johannes 11:24.
^[iii]Johannes 11:27.
^[iv]Johannes 12:2.
^[v]Johannes 12:3.
^[vi]Lukas 8:1-3.
^[vii]Romeinen 9:16.
^[viii]Heidelbergse Catechismus Zondag 24, m.n. vraag en antwoord 64.^[ix]Romeinen 8:32.