Overdenking bij Lukas 2:1-21 gehouden tijdens de Kerstnachtdienst in de Dorpskerk op 24 december 2021.
“Luister, lieve dwaas”.
Zo sprak zo’n kleine 80 jaar geleden een predikant zijn luisteraars met Kerst toe.
Toen ik het las, moest ik daar wel om glimlachen.
En ik dacht: “Wat als ik dat vanavond ook eens doe”.
Gewoon zeggen “Luister, lieve dwaas!”
“Zet je oren open!”
“Dan gebeurt er iets in je hart…”
“Lieve dwaas”.
Dwazen zijn we op een bepaalde manier allemaal.[i]
U en ik, dwaas en soms verdwaasd.
Vanavond horen we van het grootste wonder dat ooit gebeurd is: God wordt mens!
Aan het einde van het eerste deel van de vertelling kwamen de vragen al naar voren, als de Koning van hemel en aarde ligt te slapen in een stal.
Wie zal het ooit geloven?
Hoe zal ooit bekend worden dat God mens is geworden?
Het antwoord hoorden we in het tweede deel.
God Zelf zorgt ervoor dat overal bekend wordt dat Jezus is geboren.
Een engel brengt het bericht namens God aan herders.
En vanavond zeg ik het tegen u en tegen mezelf:
“Wees niet bang, want zie, ik verkondig u grote blijdschap, grote vreugde voor heel het volk.
Heden, vandaag is in de stad van David jullie Zaligmaker, jullie Redder geboren.
Hij is de Messias, de Christus, de Heere.
En dit zal voor jullie het teken zijn: jullie zullen het Kindje vinden in doeken gewikkeld en liggend in de kribbe”.
En dan beginnen duizenden engelen God te loven…
Dat is nog eens een geboortebericht.
Een geboortebericht waar je vanavond je schouders bij op kunt halen, maar waar je ook ontzettend blij mee kunt zijn.
Zeg eens: Ben je er blij mee?
Met dat geboortebericht?
Of haal je schouders op?
Ik ben er in ieder geval heel blij mee.
Want de geboorte van het Kind maakt alles anders.
“Daar en toen”, maar ook “hier en nu”.
We beleven tenslotte “hier en nu” allemaal vreemde tijden.
Daarom zit u thuis achter een beeldscherm.
En sta ik voor een camera.
Maar vanavond vieren we het Kerstfeest.
Dat is Christusfeest.
Je hoort opnieuw het Kerstverhaal.
Je zingt opnieuw de Kerstliederen.
Daarom nogmaals: Word je er ook blij van?
Springt je hart ervan op?
Word in dat hart van jou, ook iets geboren?
Iets geboren aan hoop?
Aan verwachting?
Aan verwondering?
Aan dankbaarheid?
Ik weet wel, het was voor veel mensen opnieuw een moeilijk jaar.
Misschien voor u ook.
Maar fijn dat u kijkt en luistert.
“Luister, lieve dwaas”.
Voor u, voor jou, is de Redder geboren.
De beloofde Messias, en Zijn Naam is Jezus.
Voor de herders zullen die woorden anders geklonken hebben dan voor u en voor mij.
Die herders waren Joodse mannen, Israëlieten.
En Israël heeft voor de geboorte van Jezus al een hele geschiedenis.
De herders kennen ongetwijfeld de verhalen van de schepping, Adam en Eva, Kaïn en Abel.
Van de roeping van Abraham, de stamvader.
Van de slavernij in en de bevrijding uit Egypte.
De tocht door de woestijn.
De tijd van de richters.
De glorietijd van koning David en Salomo.
En het verval daarna.
De ballingschap naar Babylonië.
De herders weten hoe God met Zijn volk Israël vanaf het begin druk in de weer is geweest.
Hoe het volk God achter andere goden aanhuppelde.
En hun Bevrijder vergat.
Hoe God dan ingreep en strafte, waarop bekering volgde:
Nu zullen we het beter doen. Echt waar!
Ze weten ook van goede voornemens die op niets uitliepen.
De bekering verslofte en dan begon het riedeltje weer opnieuw.
Daarom roept een van de profeten uit tegen God:
16U bent toch onze vader?
(…)
van oudsher heet U Onze bevrijder.
17Waarom, HEER, liet U ons afdwalen van uw wegen?
Waarom hebt U ons onbuigzaam gemaakt,
zodat wij geen ontzag meer voor U hadden?” (Jes. 63:17).
Tegelijkertijd is er vanaf het begin al wel een belofte.
Dat God er Zelf voor zal zorgen dat het volk gehoorzaam aan Hem, als vrije en blije kinderen zal leven.
De belofte dat God Zelf zal ingrijpen en het goed zal maken.
Een profeet voorzegde daarbij dat de Messias in Bethlehem geboren zou worden.
Maar het is nacht in Bethlehem.
Nacht betekent niet alleen dat het donker is.
Er heerst op een andere manier nog een duisternis.
Van die beloften van God is namelijk weinig te merken.
Sterker, Israël is niet eens een zelfstandigs staat.
Een dictator in Rome bepaalt wat er in Judea gebeurt.
Geen “priktatuur”, maar een “dictatuur”.
Trouwens, als ik dat zo zeg.
Afgelopen dinsdag werd het woord “prikspijt” door Van Dale uitgeroepen tot woord van het jaar 2021.
Op nummer drie eindigde “wappiegeluid”.
Nou, ik hoef er verder niets over te zeggen.
Het tekent onze wereld.
Onze wereld, waarvan je kunt denken: “Komt het ooit nog goed? Ook nacht!”
Nacht.
Hoe is het in uw leven?
Hoe gaat het daar?
Merkt u iets van God?
Van Zijn beloften?
Is er iets van hoop?
Is er iets van uitzicht?
Iets van toekomstperspectief?
Of weet je eigenlijk niet hoe het allemaal verder moet?
“Luister, lieve dwaas”.
Jij die vastloopt in je hoofd.
En ook jij, die alles keurig op de rails hebt…
In de duisternis van de nacht is een Licht opgegaan.
God komt in onze duisternis en laat het een engel zeggen:
“Voor u, voor jou, is de Redder geboren.
De beloofde Messias!”
En Zijn Naam is Jezus.
Niet Albert, niet Gerrit, niet Thijs, maar Jezus.
Jezus, dat betekent: Zaligmaker.
Alleen, dat zalig maken, dat bevrijden doet Hij wel op een andere manier dan wij zouden denken.
“Dwaasheid”, zouden wij zeggen.
Aan het begin van Zijn leven wordt Hij in doeken gewikkeld.
Na Zijn sterven zal dat nog een keer gebeuren.
Wordt Hij in doeken gewikkeld en in een graf gelegd.
Aan het begin van Zijn leven ligt Hij in een voerbak, een kribbe van hout.
Aan het eind van Zijn leven zal dit Kindje aan het hout sterven.
Hij bevrijdt door Zichzelf te laten kruisigen.
Vanavond ligt Hij in de kribbe…
Kom eens dichterbij…
Hij ligt er voor U.
Voor jou.
Het kan heel dwaas lijken om te doen wat we zongen:
“Komt laten wij aanbidden, die Koning”.
“Waar slaat dat op?”, kun je denken.
Kom eens dichterbij…
Kniel eens voor dat Kind…
Spreek Zijn Naam eens uit.
Roep Hem eens aan “Jezus… Jezus…”
Ik weet dat dwazen dat al 2000 jaar doen.
En die dwazen zijn er andere mensen door geworden.
Vraag het hen maar eens.
Misschien woont er wel een christen naast u.
Gewoon vragen…
In hen werd ook iets geboren.
Geloof.
Hoop.
Liefde.
Daarom zei bijvoorbeeld zo’n “dwaas mensenkind” afgelopen week tegen mij:
“Doktoren kunnen niets meer doen. Het is uitgezaaid…Maar het beste komt nog. Dan zal ik helemaal bij Jezus zijn… Niets kan mij van Zijn liefde scheiden”.
Voor altijd bij Jezus.
Daarom: “Luister, lieve dwaas”.
Voor u, voor jou, is de Redder geboren.
De beloofde Messias en Zijn Naam is Jezus.
Kom je verwonderen.
Zie hoe God je bemint.
Of je nu wit bent, of zwart, of licht getint, geel of rood.
Of je nu homo bent of hetero.
Of je nu wel of niet in de penarie zit.
Kom je verwonderen.
Zie hoe God je bemint.
Zo lief heeft God jou en de hele wereld, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon geeft, opdat ieder, opdat ieder dus ook jij!
Opdat ieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft.
Hij houdt van je.
Kijk maar, naar dit nieuwgeboren Kind!
Amen
[i] Mozes noemt het volk in Deut. 32:6 “dwaas en onwijs”. Daarbij zegt de dwaas zijn hart: “Er is geen God” (Psalm 14:1; Psalm 53:2). Tegelijkertijd lezen we in 1 Korinthe over de dwaasheid van het kruis en de dwaasheid van de prediking. “Heeft God niet de wijsheid van deze wereld dwaas gemaakt? Want omdat, in de wijsheid van God, de wereld door haar wijsheid God niet heeft leren kennen, heeft het God behaagd door de dwaasheid van de prediking zalig te maken hen die geloven.”
Vreeswijk, Kerkgeschiedenis en andere zaken 