Slot van de preek over vergeving n.a.v. Zondag 51 (gelezen Psalm 51 en Mattheüs 18:21-35) gehouden in Benschop voor de preekbespreking van o.a. de JV’s van Benschop. Linschoten en Zegveld op 14 mei 2023.
Wie van genade leeft, wordt genadig.
Wie van vergeving leeft, leert een ander vergeven.
Wie beseft hoeveel geduld God met hem of haar heeft, wordt geduldig…
Zo lees ik ook Mattheüs 6 waar Jezus zegt:
14Want als u de mensen hun overtredingen vergeeft, zal uw hemelse Vader u ook vergeven.
15Maar als u de mensen hun overtredingen niet vergeeft, zal uw Vader uw overtredingen ook niet vergeven.
Wat is vergeven.
Aan een ander geven:
Aan de Ander geven.
Jezus!
Hem erbij roepen.
Om dat duidelijk te maken sluit ik af met een – in mijn ogen – een zeer indrukwekkend getuigenis van Corrie ten Boom.
Ze schrijft:
Na de dienst in een kerk te München, zag ik hem. Een kalende, omvangrijke man in een grijze overjas, een bruine vilthoed in zijn handen. De mensen verlieten de kerk, waar ik zojuist had gesproken. Het was 1947 en ik was uit Holland naar het verslagen Duitsland gegaan met de boodschap dat God vergeeft.
Dit was de waarheid, die zij bovenal moesten horen in dat bittere, gebombardeerde land. Ik gebruikte als illustratie mijn geliefkoosde beeld. Omdat de zee nooit helemaal uit de ·gedachten van een Hollander is, vond ik het een goed beeld, dat vergeven zonden daarin werden geworpen. ‘Als we onze zonden belijden’, zei ik vaak, ‘werpt God ze in de diepste oceaan en ze zijn voor altijd verdwenen.’
Ernstige gezichten staarden me aan alsof ze dit nauwelijks durfden geloven. Er waren nooit vragen na een toespraak in het Duitsland van 1947. De mensen stonden zwijgend op, namen zwijgend hun mantels en jassen en verlieten zonder een woord te zeggen de kerk.
Op dat ogenblik zag ik hem. Hij baande zich tegen de stroom in een weg naar voren.
Het ene ogenblik zag ik hem in de overjas en de bruine hoed; het volgende in een blauw SS uniform en een pet met klep, met het doodshoofd en de gekruiste beenderen Opeens kwam alles terug: de grote ruimte met de schelle lampen aan h et plafond; de zielige hoop kleren en schoenen op de grond. Ik voelde opnieuw de schaamte toen ik naakt langs deze man moest lopen. Ik kon het magere lichaam van mijn zuster voor me zien, de ribben scherp afgetekend onder de perkamenten huid. Betsie, wat was je mager!
Betsie en ik waren gearresteerd omdat we gedurende de bezetting van Holland van de Nazi’s in ons huis Joden hadden verborgen. De man die op me toeliep was een bewaker geweest in het concentratiekamp Ravensbrück, waarheen we getransporteerd waren.
Nu stond hij voor me, met uitgestoken hand: ‘Een fijne boodschap, Fräulein! Wat is het goed om te weten dat, zoals u zei, al onze zonden op de bodem van de oceaan liggen!’
En ik, die zo gemakkelijk over vergeving had gesproken, zocht iets in rnijn aantekenboekje in plaats van die hand aan te nemen. Hij zou me niet herkennen, natuurlijk niet – hoe zou hij één gevangene herkennen van al die duizenden vrouwen?
Ik herinnerde me hem en de leren zweep die aan zijn riem hing maar al te goed. Het was de eerste maal na mijn vrijlating dat ik oog in oog stond met een van mijn wrede bewakers. Het was alsof mijn bloed stolde.
‘U noemde Ravensbrück in uw toespraak’, zei hij. ‘Ik was bewaker in dat kamp.’ Nee, hij herkende me niet.
‘Maar sindsdien’, ging hij verder, ‘ben ik christen geworden. Ik weet dat God mij de wreedheden, die ik daar begaan heb heeft vergeven. Ik zou dat graag ook uit uw mond horen, Fräulein’. Weer stak hij zijn hand uit – ‘Wilt u mij vergeven?’
En daar stond ik – ik wier zonden vergeven moesten worden – ik kon hem niet vergeven. Betsie was daar door uitputting gestorven – kon hij haar langzame, verschrikkelijke sterven zo maar uitvlakken door om vergeving te vragen?
Het zullen niet meer dan een paar seconden zijn geweest, dat hij daar stond met uitgestoken hand, maar het leken me uren. Ik worstelde met het aller moeilijkste, wat ik ooit had moeten doen.
Ik moest het doen – dat wist ik. De boodschap dat God vergeeft, heeft als voorwaarde, dat wij degenen vergeven, die ons benadeeld hebben. ‘Indien gij de mensen hun overtredingen niet vergeeft’, zegt Jezus, ‘zal ook uw Vader in de hemel uw overtredingen niet vergeven.’
Ik wist het niet alleen als een gebod van God, het was een dagelijkse ervaring. Sinds het einde van de oorlog had ik een tehuis in Holland voor slachtoffers van de Nazi wreedheden.
Degenen, die in staat waren hun vroegere vijanden te vergeven, konden terugkeren naar de buitenwereld en hun levens herbouwen, onafhankelijk van de lichamelijke littekens. Degenen, die voedsel gaven aan hun bitterheid, bleven invalide.
Zo eenvoudig en zo verschrikkelijk was dat.
En nog stond ik daar terwijl kilte mijn hart samenkneep.
Maar vergeving is niet een gevoel – dat wist ik ook. Vergeving is een wilsdaad en de wil kan functioneren ongeacht de temperatuur van het hart. ‘Jezus, help mij!’ bad ik in stilte. ‘Mijn hand kan ik wel omhoog krijgen. Dat lukt me wel. Geeft U me het gevoel.’
En zo legde ik mijn hand houterig, mechanisch, in de uitgestrekte hand voor me. En terwijl ik dat deed, gebeurde er iets ongelooflijks. De stroom begon in mijn schouder, verplaatste zich door mijn arm en sprong over op onze ineen gelegde handen. En toen was het alsof die genezende warmte mijn hele wezen doortrok en tranen in mijn ogen bracht.
‘Ik vergeef u, broeder!’ riep ik uit. ‘Van ganser harte!’
Een hele tijd stonden we daar zo, de gewezen bewaker en de gewezen gevangene. Ik had Gods liefde nooit zo intens ervaren als op dat ogenblik.
Dit verhaal, deze geschiedenis staat in het boek ‘Zonder Hem kan ik niets doen!’.
Ook in dit verband een veelzeggende titel.
Het refereert aan Johannes 15:5: ‘Ik ben de Wijnstok, u de ranken; wie in Mij blijft, en Ik in hem, die draagt veel vrucht, want zonder Mij kunt u niets doen’.
.Jezus is het geheim!
Amen
Vreeswijk, Kerkgeschiedenis en andere zaken 